E.

Emalie

Emalie znała już staroegipska sztuka. Ponieważ emalia jest właściwie płyn szklanny, należy zatem przypuszczać, że wynalazek emalii nie wiele później powstał po wynalazku szkła. Najsławniejsze a często w polskich domach się znajdujące emalie są francuzkie, mianowicie limuzyńskie na metalowych tacach lub filiżankach, szczególnie z XVI i XVII wieku następujących mistrzów: Jana Courtois, który swoje wyroby znaczył głoskami J. C., Jana Penieaud III (P. L.), mistrza C. N. Józefa Limosina (J. L.), Monvaerniego, Pierre Reymonda, Jana Noela Laudina, (J. L.), Pierre Nouailhera, Jana Toutina, Jana Petitota; Pierre Rexmon był najsławniejszym limuzyńskim emalio-mistrzem w drugiej połowie XVI wieku i znaczył swoje wyroby cyfrą P. R., de Court a i innych, których wyroby bardzo są poszukiwane i drogo przepłacane, tak że niżej 300 złr. dziś nie dostanie emalii limuzyńskiej. Śliczny zbiór emalij francuzkich posiada hr. Izabela Działyńska w Gołuchowie w Wielkopolsce. Z polskich emalij znane nam są tylko emalie Bogumiła Chodowieckiego brata sławnego rytownika Daniela z XVIII wieku. Jego roboty tabakierkę emaliowaną miedzianą z podpisem G. Chodowiecki (znaczy Gottlieb) posiada pan Jerzy Gauger w królestwie Polskiem; zaś glejt czyli emalię z fajansu podobną do porcelany wyrabiał przy końcu XVIII wieku w Warszawie jakiś Sas Wolf. Także Karol Thienpondt, Niemiec, robił w drugiej połowie XVIII wieku emalie w Warszawie a Rafael Mengs, malarz królewski Augusta III, robił emalie w Dreźnie. W naszych czasach Maria Stępkowska, uczennica szkoły przemysłowej w Wiedniu, z talentem trudni się emaliowaniem. Z dawnych emalij posiada katedra włocławska piękny kielich srebrny i piękną emalią ozdobiony z XV wieku, (odwzorowany w Rastawieckiego: Wzorach sztuki środniowiecznej). (Obacz: Fajans).