Nesen skatītās
Piesakies, lai redzētu lotu sarakstu
Iecienītākie
Piesakies, lai redzētu lotu sarakstu
1575—1586.
§. 129. Tab. 11. Nr. 156.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, głowa duża; W obwodzie perłowym napis: STEP. D. G. HEX. POLO
S. O. Tarcza czteropoloWa. polska, a W środku tarcza mała, na. której trzy wilcze Zęby, herb domu Batorych; u spodu w obwodzie herb Przegonią podskarbiego Dulskiego, w perłowym obwodzie napis: M._ D. L. RU. PRU. PRIN. (ceps) TRAN, (silyaniae) 86, †. Dukat koronny z r. 1586, bardzo rzadki, jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 130.
S. G. Popiersie ukoronowane, w zbroi; w obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. P. M. D. L.
S. O. Tarcza herbowa, ukoronowana; w obwodzie: MONĘ. NOVA. AUR. MAG. DUCATU. L. (itvaniae),. Dukat litewski podług opisu Kohlera.
§. 131. Tab. 11. Nr. 157.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w podwójnym obwodzie perłowym napis: STEPHANUS. D: G: REX. POL. MAG. DUX. LIT. RUS. P. (russiae).
S. O. Tarcza herbowa Gdańska, trzymana przez lwów, nad którą wznosi się wystawa z napisem liczby wartości 5. i roku 1585. W objyor dzie perłowym: EX. AURO. SOLIDO. REGIA. CIVITAS. GEDANENSI: F. F. pomiędzy dwoma krzyżami liliowemi pierścień znak myncarza gdańskiego Grobla. Litery F.F. oznaczają fieri fecit. Pięciodukatowy pieniądz, lecz może bydź także uważanym za donatywę gdańską. Jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 132.
S. G. Ukoronowane popiersie, w zbroi, w prawej ręce trzyma berło, a lewą rękojeść miecza; w obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. POL. MAG. DUX. LIT. RUSSI. P. (russiae).
S. O. Na wstędze zawieszony herb Gdańska, nad którym jest zbrojna ręka ze sztyletem, to jest herb Brandys myncarza, a obok niego krzyż, j W obwodzie napis: EX. AURO. SQLIDO. REGIA. CIVITAS. GEDANENSI. F.F. (fieri fecit). Ta donatywa gdańska bez liczby roku, waży 7 dukatów, i należy do medalów raczej, jak do monet, lecz jest bardzo rzadką, r równie jak i poprzedzająca.
§. 133.
S. G. Herb Gdańska trzymany przez lwów, w obwodzie napis: MONETA. NOVA. CIVITATIS. GEDANENSIS. 1577.
S. O. Zbawiciel w całej postaci, prawą ręką błogosławi, a w lewej trzyma kulę ziemską, nad głową światło; w obwodzie: DEFENDE. NOS. CHRISTE. SALVATOR. Dukat poczwórny, był w zbiorze ś. p. Xięcia Radziwiłła, woje: wiłem Są także tego stempla sztuki włażące 5 ½ dukatów.
§. 134. Tab. 11. Nr. 158.
S. G. Zbawiciel w całej postaci, przedzielający rok 1577; w obwodzie napis: DEFENDE. NOS. SALVATOR.
S. O. Tarcza herbowa Gdańska; w obwodzie napis: MONĘ. NO. AUR. CIVI. GEDANEN. ozdoba. Dukat gdański bardzo rzadki. Widziałem tak- ) że dukat tego samego stempla, lecz z tą odmianą, że nad herbem Gdańska był monagrammat R. oznaczający Jesus Christas Rex. Bito także takie półdukaty stemplem, który był używanym do wybijania szelągów tego rodzaju.
Wszystkie monety gdańskie z r. 1577 były bite pod stemplem Zbawiciela, z przetopionych na ten cel naczyń kościelnych złotych i śrebrnych, w czasie oblężenia Gdańska przez Stefana Batorego, gdy go toż miasto nie; chciało uznać za króla polskiego.
§. 135. Tab. 11. Nr. 159—160.
Dukaty gdańskie zwyczajne rożnych stempli, z r. 1583 i 1587. Są w zbiorze P. P. i u mnie.
§. 136. Tab. 11. Nr. 161.
S. G. Rycerz ukoronowany, w całej postaci, w prawej ręce trzyma halabardę, a w lewej jabłko królewskie. To jest Sty Władysław. Przy kolanach rozdzielone litery N. B. oznaczające Nagy Bania czyli Neustadt, miasto siedmiogrodzkie, gdzie ten dukat bity. W obwodzie napis: S. LADISLAUS. REX. 1586.
S. O. Matka Boska na tronie, patronka Węgier; w obwodzie: STEPHANUS. D. G. REX. POL. PR. (inceps) T. (ransilvaniae) między literami D. G. jest tarcza domu Batorych.
§. 137. Tab. 11. Nr. 162.
S. G. Pół osoby zbrojnej, ukoronowanej, w prawej ręce berło, a w lewej rękojeść miecza; z prawej strony popiersia liczba 78. W obwodzie napis: STEPH. D. G. REX. POL. M. DUX. LT. RU. PR. PRIN. TR. połączone.
S. O. Orzeł polski, na piersiach którego tarcza Batorych, pod orłem w obwodzie herb Wieniawa podskarbiego koronnego Rafała Leszczyńskiego. W obwodzie perłowym: MONETA. NOVA. REGNI. POLONIE. XXXV.
Talar koronny Stefana z r. 1578, obejmujący groszy 35. Jest opisanym i wysztychowanym w Munzbuch z r. 1631.
§.138. Tab. 12. Nr. 163.
S. G. Pół osoby ukoronowanej, w ozdobnej zbroi, rozdzielającej r. 1579, w prawej ręce berło, a w lewej rękojeść miecza. W obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE. ozdoba z floressów.
S. O. Ozdobna tarcza polska czteropolowa, ukoronowana, rozdzielająca litery P. Z. W obwodzie napis: MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUS. MAS. S. (amogitiae), pomiędzy wyrazami: LITVA. i RUS. jest herb Jastrzębiec. Litery P. Z. oznaczają Piotra. Zborowskiego, herbu jastrzębiec, wojewodę, którego Stefan król ordynacyą .z r. 1580 przyda! Jakóbowi Rokoszowskieinli, podskarbiemu kor: do pomocy w zarządzie mennic (patrz §. 141).
Talar koronny jest w zbiorze Hr. Fr. P. — P. P. w Munzbuch.
§. 139. Tab. 12; Nr. .164—165.
S. G. Pól osoby, jak na poprzedzającym, lecz korona odmienna, głowa przedziela rok 1580. napisy takie same.
S. O. Orze! polski ukoronowany, na piersiach którego jest tarcza Batorych; w obwodzie: MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUS. MAS. etc. Talar koronny. — Nr. 165 jest taki sam talar, lecz odmiennego stempla na S. G. Jest w Czackim, w zbiorach Hr. Fr. P. Jenerała Kosseckiego — P. P. — D, Bardzo rzadki.
§. 140. Tab. 12. Nr. 166.
S. G. Pół osoby, jak wyżej. W obwodzie perłowym napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE. 1580.
S. O. Orzeł polski ukoronowany, na piersiach którego jest tarcza Batorych; w obwodzie perłowym napis-. MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUS. MASO: etc. Talar koronny podwójny jest w zbiorze Hr. Fr. P. — Tegoż stempla są także talary pojedyncze.
§. 141. Tab. 12. Nr. 167.
S. G. Jak poprzedzający, lecz korona o czterech liściach, niezwykła.
S. O. Tarcze, polska i litewska, rozdzielone tarczą Batorych u góry, a tarczą herbową Glaubicz podskarbiego koron: Jakóba Rokoszowskiego u dołu. Nad tern wszystkiem wznosi się duża korona rozdzielająca rok 1580. Tarcza Batorych wchodzi nieco w koronę. W obwodzie napis: MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUSSI. MASSO. i znak skrócenia †.
Talar koronny. — Munzbuch.
§. 142. Tab. 13. Nr. 168.
S. G. Pół osoby zbrojnej, ukoronowanej, w prawej ręce berło, a w lewej rękojeść miecza, liczba roku 1580 głową rozdzielona, korona o pięciu liściach. W obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE. duży flores.
S. O. Tarcza wyginana, polska, czteropolowa, ukoronowana; w obwodzie pod tarczą herb Leliwa podskarbiego litewskiego Jana Chlebowicza.
W obwodzie napis: MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUS. MAS. S. (amogitiae). Talar koronny. — Munzbuch.
S. 143. Tab. 13. Nr. 169.
S. G. Jak poprzedzający, lecz korona zwyczajna, zbroja odmienna. W obwodzie perłowym napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE. Flores.
S. O. Tarcze polska i litewska obok siebie, pod któremi herb Glaubicz podskarbiego Jakóba Rokoszowskiego. Nad tern wszystkiem wznosi się duża korona rozdzielająca rok 1580. W obwodzie perłowym napis: MAG. DUX. LITVA. RUS. PRUS. MAS. etc. †
Talar pojedynczy koronny, bardzo rzadki; jest w zbiorach Hr. Fr. P. — D.
§. 141. Tab. 13. Nr. 170.
S. G. Pół osoby, zbrojnej, ukoronowanej, w prawej ręce berło odmienne, a w lewej rękojeść miecza, zbroja odmienna. Korona wchodząc w obwód, rozdziela napis będący w perłowym obwodzie: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE. 1580.
S. O. Tarcze polska i litewska, pod któremi jest mała tarcza Batorych pomiędzy dwoma gałązkami. Nad tem wszystkiem wznosi się duża korona. W obwodzie perłowym napis; MAG. DUX. LITVA. RUSIAE. PRUSS. MAS. PR. T. (ransilvaniae). Talar podwójny. Jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 115. Tab. 13. Nr. 171.
S. G. Jak na poprzedzającym, lecz zbroja, berło i korona odmienne, broda znaczna, głowa duża. W obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE.
S. O. Tarcze polska i litewska obok siebie, a pod spodem tarcza Batorych rozdzielająca nieco dwie powyższe tarcze. Nad tern wszystkiem wznosi się korona. Rok 1581 jest w ten sposób we dwóch wierszach ułożony, że po bokach korony jest rozdzielona liczba 15 a po bokach tarczy Batorych liczba 81. W obwodzie perłowym napis: MAG. DUX. LITVANI. RUS. PRUS. MASSO. S. (amogitiae), U spodu pod tarczą Batorych, pomiędzy wyrazami w obwodzie, jest herb Przegonią podskarbiego Jana Dolskiego.
Talar koronny bardzo rzadki.
§. 146. Tab. 14. Nr. 172
S. G. Pół osoby, ukoronowanej, w zbroi, w prawej ręce berło, w lewej rękojeść miecza; głowa wchodząc w obwód, rozdziela napis będący w perłowym obwodzie: STEPHAN. D. G. REX. POLON. MAG. DUX. Pod popiersiem pomiędzy wyrazami w obwodzie jest herb Przegonia Jana Dolskiego, podskarbiego kor.
S. O. Tarcza ozdobna, okrągła, czteropolowa, ukoronowana, na której orły i pogonie, a w środku mała tarcza. Batorych. Korona rozdziela rok 1582. W obwodzie perłowym napis: RUS. PRUS. MAS. SAM. LIVO, PRIN. TRANS. — Talar koronny.
§. 147. Tab. 14. Nr. 173.
S. G. Popiersie jak na poprzedzającym, lecz zbroja odmienna floresowana. W obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLO. M. D. LIT.
S. O. Tarcza czteropolowa, ukoronowana, na której orły i pogonie, ta w środku tarcza Batorych przykryta mitrą. Rok 1585 rozdzielony po obydwóch bokach tarczy. W obwodzie napis przedzielony koroną: RUS. PRUS. I MAS. SA. VOL. LIVO. ET. TRA. Pod tarczą w obwodzie pomiędzy wyrazami jest herb Lis Jędrzeja Sapiehy, wojewody mińskiego, i mścisławskiego, rządzcy mennicy.
Talar koronny. Jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 148. Tab. 14. Nr. 174.
S; G. Pół osoby, jak wyżej, lecz zbroja gładka, bez ozdób. XV obwodzie napis: STEPHAN. D. G. REX. POL. MAG. DUX. L.
S. O. Tarcza, jak na poprzedzającym, lecz pod rokiem 1586 są rozdzielone litery N. B. oznaczające Nagy Bania. W obwodzie napis: RUS. PRUS, MAS. SAM. LIVO. PRIN. TRAN. — Talar koronny, bity w xię: siedmiogrodzkiem w mieście Nagy Bania czyli Neustadt; jest u mnie; mam także taki sam z r. 1585. nabyty za złp. 74.
§.149. Tab. 14. Nr. 175.
S. G. Pół osoby zbawiciela, w lewej ręce kula ziemska, na której. zatknięty krzyż, a prawą błogosławi. W ozdobnym obwodzie napis: DEEENDE. NOS. CHRISTE. SALVATOR.
S. O. Tarcza herbowa Gdańska, trzymana przez lwów, nad którą rok 1577. W obwodzie napis: MONETA. NOVA. CIVITATIS. GEDANENSIS †. Na niektórych exemplarzach, jak to tablica okazuje, w miejscu krzyżyka jest gołąbek, oznaczający Ducha Świętego, czuwającego nad miastem, lub a też znak menniczny. Talar gdański bity ze sreber kościelnych w czasie oblężenia Gdańska. (Patrz §. 134). Jest u mnie, nabyty za zip. 20. Mniej rzadki, jak inne talary Stefana.
§. 150. Tab. 14. Nr. 176
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, broda krótka, na zbroi płaszcz; w obwodzie perłowym napis przedzielony koroną: STEPHAN. D. G. REX. POLON. M. D. L.
S. O. Na tarczy okrągłej, ozdobnej, czteropolowej, ukoronowanej, orły i pogonie, a w środka na małej tarczy herb Batorych. W obwodzie perłowym napis: RUS. PRUS. MAS. SAM. LIVO. PR. TR. Pod tarczą w obwodzie między wyrazami herb Przegonią podskarbiego Jana Dolskiego. To o jest półtalara koronnego, bez liczby roku. Bardzo rzadki. — Tarcza herbowa na tym półtalarku jest taka sama, jak na talarze z r. 1582. (Tab. 14. - Nr. 172). — Czacki opisał tę monetę, którą widziałem także w zbiorach - Hr. Fr. P. — P. P., lecz te dwa exemplarze, chociaż bite, są niezaprzeczenie fałszywe, zrobione podług rysunku Czackiego, gdyż jeden z tych exemplarzy był mi przedstawionym do nabycia za znaczną kwotę, lecz od razu doznałem jego nie autentyczność, po nader białawym kolorze srebra, wcale nie zwykłym starożytnym monetom, i nie chciałem go kupić, oświadczywszy przyczynę. W kilka dni potem gdym zażądał, aby mi był jeszcze raz pokazanym, ujrzałem z nie malem podziwieniem tenże sam exemplarz widocznie zmieniony, bo już nie biały, ale znacznie przyczerniaty, niby starożytną powłoką czasu!! — Rysunek tego półtalara, który umieściłem na Tab. 14. Nr. 176. jest wzięty z Czackiego. Na dowód zaś, że póitalary bye ly bite za Stefana Batorego, i że exemplarz, który Czacki posiadał, mógł bydż takowym rodzajem monety, załączam ordynacye menniczne zr. 1578 i 1580., nakazujące bidę talarów, półtalarów, etc. Ordynacya z roku 1578; jest przywilejem danym braciom Janowi i Kasprowi Gobeliuszom v. Gbel, którzy się wsławili na ówczas sztuką medalionerską, i Wydoskonaleniem maszyn mennicznych, na bicie monety w Gdańsku, a nawet na założenie nowej mennicy, gdzieby najdogodniej było, dla wybijania talarów, póitalarów, trojaków czyli trzygroszówek śrebrnych, i szelągów. Rafałowi Leszczyńskiemu herbu Wieniawa, rządzcy mennicy, staroście radziejowskiemu, poruczył król zwierzchnictwo nad tym nowym zakładem i nad Gobeliuszami. Z powodu różnych okoliczności Leszczyński nie mógł zadosyć: uczynić życzeniom króla, a gdy się stany na sejmie warszawskim dopominały, aby, podług dawnych praw, zarząd mennic był oddanym podskarbiemu koronnemu, przeto r. 1580 król widział się bydź zniewolonym wydadzą nową ordynacyą menniczną, mocą której oddano mennice pod zarząd Jakóba Rokoszowskiego herbu Glaubicz, podskarbiego w. koronnego, z przydaniem mu do pomocy Piotra ze Zborowa Zborowskiego herbu Jastrzębiec, J wojewody etc. — W Litwie zaś ustanowiono rządzcami i prowizorami mennic Wawrzyńca Wojnę herbu Trąby, podskarbiego w. się. litew. i Mikołaja I Radziwiłła, siecią na Bierzy i Dubnicy, wojewodę wileńskiego, etc. Podskarbiowie obojga narodów mieli bić talary, półtalary, grosze sześciogroszowe, trzygroszówki, grosze pojedyncze, półgroszki, szelągi, trzeciaki, denary, i podwójne denary. Monety litewskie miały bydź tego samego kształtu, wagi, i wartości, jak koronne.
Stephanus Dei gratia Rex Poloniae etc. Significamus nostris hisce literis universis et singulis, quorum interest, cujuscunque status, conditionis aut praeeminentiae, tain spiritualibus, quam secularibus, subditis nostris. Cum Joannes et Casparus Gobellii Germani, subditi nobis fidelcs, artificiosum et nunquam ante.a tali modo visum opus praessurae monetariae, non sine laudabili industrią et magnis suis sumptibus adinvenissent, et in lucern edidisent, illudque in nostram et Reipublicae utilitatem in effectum producere volentes, Nos humillirpe solicitassent, ut in Regno nostro loco quodam commo diori delecto officinam monetariam instituere, monetani instrumento suo imprimere et facere sibi clementer facultatem et licentiam concederemus: Nos itaque perpendentes, non unam in Regno nostro sufficere officinam monetariam, ut falsa alienigena moneta ex Rogno nostro tollatur, et in locum ejus inelior substitiiatiir, illiusque artificiosi instrumentipraessurae monetariae compendiosa, et multivaria utilitate-inde ad nos et Regnum nostrum proventura, et praedictorum Gobelliorum erga nos fidclitate et deligentia in promovenda re monetaria perspecta, cum et antea, ne quis intra triginta annos in Regno nostro tale instrumentom faceret, aut co uteretur, ipsis privilegium dederimus. Nunc quoque ipsorum humillimae petition! benigne annuendum, ipsisque instrument suo Regni nostri monetam, videlicet taleros, semitaleros, triplices argenteos grossos, tres scilicet valentes Polómcos grosses, et śolidos, quocunque in loco id commodius ipsis videbitur, etiam in ipsa civitatc nostra Gedanensi, imprimere ct facere, sine ullius impediment aut contradictione, plenum facultatem et licentiam concedendam esse duximus, prout lisice literis nostris eis damns et concedimus, his tamen adjectis et servatis conditionibus, ut cudant et imprimante monetam Regni nostri constitution ibus in grano et pretiis congruentem, ut nimirum in triplicibus argenteis grossis, tres scilicet valentibus polonicos grossos, item in taleris, mediisque taleris contineatur argentum purum alias feinsilber, cujus marca valere debcbit florenos per triginta grossos computandos novem, et decern grossos, in solidis vero continebitur argentum, cujus marca valebit florenos, per triginta grossos computandos, decern et duos grossos. Quaelibet vero marca argenti feinsilber, quod aut nos ipsi aut quispiam alius in earn ipsorum officinam monetariam inferemus, solvetur ibidem moneta nova octo florenis, per triginta grossos computandis. Tenebuntur etiam ab argenti qualihet marca, de qua taleri et semitaleri in eadem ofiicina conflabuntur, viginti quinque grossos; de marca vero argenti, ex qua triplices grossi solidique fient, viginti grossos nobis ratione lucri solvere et numerare. Argentum autem, quod ibidem conflandum inferetur, post duarum septimanarum decursum, parata pecunia solvetur. Impensas praeterea, salaria, solutiones, quae ejusdem offlcinae probatoribus, sculptoribus, magistris, artificibus, notariis debebuntur, generaliter omnes, insuper et argenti diminutionem sen abgang, iidem Gobellii in se suscipiunt, tenebunturque, et erunt asstricti, illorum curam et prouisionem de proprio sustincre, in omnibus autem, veluti in probationis judicio, ne in facienda moneta contra constitutiones Regni peccetur, et quaecunque ad officium cudendae ejusmodi monetae spectare videbuntur, iidem Gobellii voluntati Generosi Raphaelis Leszczinski, capitanei nostri Radziejoviensis, supremique rci monetariae Praefecti, se submittent, atque ex illius autoritate pendebunt. In quorum omnium fidem ac evidentius testimonium basce mann nostra subscripsimus. Datum Leopoli die decima septima Mensis Augusti, Anno Domini Millesimo quingentesimo septuagesimo octavo, regni nostri anno tertio.
Stepbanus Rex subscripsit.
Stepbanus etc. Significamus etc. Quod etsi antea facultatem cudendae monetae in Regno nostro Generoso Raphaeli Lesczinski, protunc Capitaneo Radziejoviensi, de scientia praeteriti Conventus Thorunensis, in anno Millcsimo quingentesimo septuagesimo sexto, et Varschaviensi, in anno Millesimo quingentesimo septuagesimo octavo celebrati, specialibus literis nostris concesseramus, modumque et rationem ejusdem cussionis ipsi praescripseramus, tamen cum id negotium propter impedimenta, nonnullasque difficultatcs ejusdem Generosi Raphaelis Lesczinski debitum effectum hactenus sortitum non sit, turn veto quod in proxime transactis Varschaviensibus Comitiis ab Ordinibus Regni admoneremur, ut provinciam banc rei monetariae nemini alteri, nisi Magnifico Thesaurario Regni, cui juxta antiquas consuetudines statutaque Regni munus hoc proprie competit, demandaremus, faciendum nobis esse putavimus, ut negotium hoc postulantibus ita Reipublicae rationibus, quas hon mediocriter ex importatione in Regnum hoc injustae ac peregrinae monetae affiigi videmus, satisfacientesque in hoc flagitationibus Ordinum Regni, Magnifico Jacobo Rokoszowski, Thesaurario Regni, Capitaneo Ostrzessoviensi, Theloneorumque in Majori Minorique Polonia Supremo Praefecto, una cum Magnifico Petro a Zborow, Palatino, Generalique Cracoviensi, Stobnicensi, Camionacensique Capitaneo, cujus in ea cussione inutua opera nostris ac thesauri negotiis et occupationibus impeditus debebit uti, committeremus ac demandaremus, prout quidem committimus, demandamusque hisce literis nostris, eundeinque Magnificum Regni Thesaurariuin huic rei monetariae Administratorem, Gubernatorem, et Prouisorem supremum praeficimus, concedimusque ipsi una cum dieto Magnifico Petro a Zborow Palatino, Generalique Cracoviensi, plenam facultatem orfficinam monotariam in quacunque urhe Regni nostri sen loco, quemeunque sibi opportunuim commodiorem delcgerit, quod nos arbitrio ipsius commitimus, instituendni, probatores, sculptures artifices Magistros, bominesque ad earn rem idoneos conducendi et arccssendi, unde ipsi commodius videbitur. Similiter etiam et in Magno Ducatu Lithuaniae Magnifico Laurentio AVoyna, Thesaurario Terrestri, et Notario Magni Ducatus Lithuaniae, Piscensi Capitaneo, Olithensique Tenutario, cni jure istud negotiant competit, una cum Illustri et Magnifico Nicolao Radzidlo in Bierze et Dubniczi Duce, Palatino Vilnensia, Exercituumque nostrorum in Magni Ducatus Lithuaniae supremo Ductore, Capitaneo Oszmianensi et Merecensi, eandem provinciam demandavimus, et praesentibus demandamus, atque huic rei moneta^ riae, administratorem, gubernatorem et prouisorem supremum praeficimus. Cudent autem iidem Magnifici Thesaurarii monetam videlicet Thaleros, medios Thaleros, grossos sex grossorum, grosses triplicates, grosses simplices, grossos medios, solidos, ternarios, monetam minutam, co qui sequitur modo et ralione. Ita nempe, quod argentum, ex quo Thaleri et medii Thaleri cudentur, continebit in se argenti mixti lotos tredecim cum dimidio, ex quo quidem mixto argenlo, confecti Thaleri septern, marcae unius dimidiique scoti pondus habebunt. Argenti astern puri sive Fain continebunt in se lotos tredecim cum dimidio. Ex marca autem argents fain cudentur octo petiae, grossi decern, obuli quatuor. Ita quod petia quaelibet per triginta quinque grossos computata, marca argenti puri sive Fain in Thaleris novena florenis, viginti grosses, et quatuor obulls, ex eadem officina efferetur. Marca vero argenti, ex qua sex grossorum grossi cudentur, quemadmodum et ea, ex qua Thaleri cudi debent, mixti argenti in se continebit lotos tredecim cum dimidio. Ex ejusmodi vero argenti mixta marca petiae, quadraginta una et viginti duae trrgesimae syuhada partes, ex Marca vero fain petiae quadraginta novem conficientur. Ita quod marca una argenti fein, ex eadem officina efferetur florenis novem, grossis viginti quatuor, obolis quatuor. Marca vero argenti, ex qua triplices grossi cudentur, quemadmodum et ea, ex qua Thaleri cudi debentn, mixti argenti in se continebit lotos tredecim cum dimidio. Ex ejusmodi vero argenti mixta marca petiae octuagiuta duae et undecima sedecimae partis, marca vero argenti puri sive fain petiae nonaginta octo conficri entur. Ita quod Marca una argenti fain efferetur florenis novem, grossis viginti quatuor, obtlis quatuor. Maroa, ex qua simplices grossi cudentiut argenti continebit in se quinque lotos tres quintas, ex qua quidem marca mixta petiae, sen grossi centum sex. et una sexagesimae quartae. Ex mar. ca autem fain petiae ducentae nonaginta quinque conficientur. Ita quod Marca una fein in grossis efferetur llorenis novcm, grossis viginti, medii vero grossi iuxta proportionein simplicium grossorum cudentur et efferentur. Marca, ex qua solidi cudentur, argenti cantinebit in se duos lotos, tres quintas, duos denarius. Ex qua quidem marca mixta petiae sen solidi centum septuaginta septem, et quinquagesimae septimae sexagesimae quartae, ex marca autem fein petiae sen solidi noningenti nonaginta conficientur. Ita quod marca una in solidis efferetur florenis undecem, ternarii vero iuxta proportionein solidorum cudentur et efferentur. Quod vero obolos attinet, cudentur juxta antiquam consuetudinem antea in Regno et Terris Prussiae obseruatam. Habebunt etiam facultatern duplices obolos cudendi, qui tamen cum simplicibus obo’.is in grano convenient. Insignia autem, tam Regri, quam Magni Ducatus Lithvaniae, in eadem moneta sculpi imponique debebunt. Tenebitqr etiam idem Magnificus Thesaurarius ab argenti qualibet marca, quaecunque. in eadem officina monetaria conflabitur, nobis ratione lucri, per quindecim grossos solvere et numerare. Impensas praeterea, salaria, solutiones, quae ejusdem officinae Magistris artificibus, Notariis debebuntur, generaliter omnes, insuper et argenti dicti Abgang, idem Magnificus Thesaurarius in se suscipit, tenebiturque et erit asstrictus, illorum curam et provisionem sustinere. Argentum autem, quod in eadem officina conflandum inferetur, post duarum septimanarum decursum parata pecunia solvctur. Quod si etiam aurum laboratum, cathenae et id genus ibidem inferatur, cudet iade aureos nuramos, juxta ordjnationem nostram, quae specialibus literis nostris continetur. E re autem subditorum nostrorum id fore animadvertentes, uniformem monetam in Ducatu Lithvaniae cum Regni moneta, Magnifico Laurentio Woyna ejusdem Ducatus Thesaurario, ut cudat commissimus, videlicet sub eodem grano et pondere et numerO petiarum. Similiterque insignia, tarn Regni, quam ejusdem Ducatus, in ea ut imponantiKi cidem iniunximus. Excepto eo, ut ex ea moneta, quae in Lithuania cudetur. nobis ratione lucri tantummodo deccm grossi cedat, propterea, quod isthif nec argenti tanta copia, nec ita minori prccio poterit suppeditari. Quapropter praedictum Magnificum Jacobum Rokoszowski, Thesaurarium Regni pro yero Praefecto seu Administratore rei monetariae una cum Magnifico Petro a Zborow, Palatinp, Generalique Gapitaneo Cracoviensi, in Regno nostro, in Magno vero Ducatu Lithvaniae Magnificus Laurentimn Voyna una cum Ilhistri et Magnifico Palatino Vilnensi, praesentibus literis nostris declaramus et pronuntiamus, mandamusque omnibus et singulis, quorum interest, ut ipsos pro iisdem agnoscant. In quorum omnium fidem evidensque testimonium praesentcs manu nostra subscripsimus sigillisque Regni et Magni Ducatus Lithvaniae communiii jussimus. Datum Varschoviae in Comitiis Regni generalibus die quinta Mensis Januarii, anno Domini Millesimo quingentesimo octuagesimo, regni vero nostri quarto.
Stephanas Rex subscripsit.
§. 151. Tab. 14. Nr. 177.
S. G. jak w §. 149.
S. O. jak w §. 149. lecz wyraz Civitatis napisany w skróceniu „CIVI“.
Półtalara gdańskiego, z czasu oblężenia tegoż miasta. W zbiorze Hr. Fr. P. jest taki sam odbity w zlocie, próba menniczna.
§. 152. Tab. 15. Nr. 178.
S. G. Popiersie ukoronowane, przedzielające napis będący w około: STEPHA. D. G. REX. POL.
S. O. Napis w czterech wierszach *III* GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE. pod tem tarcza herbowa familii Batorych (trzy wilcze zęby) przedzielająca rok 1579. — Trojak, czyli trzygroszówka koronna. — Jest u mnie. —
§. 153. Tab. 15. Nr. 179.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, głowa nie zwykła, gdyż bardzo mała; w obwodzie perłowym napis w około: STEPHA. D. G. REX. POLO.
S. O. Liczba wartości III, pod którą orzeł i pogoń, a pod tym napis w czterech wierszach: GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE. 15. 80. Trzygroszówka koronna, bardzo rzadka, jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 154. Tab. 15. Nr. 180.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, głowa mała, w około napis STEPHANUS. D. G. REN. POL.
S. O. Liczba wartości III, pod którą orzeł i pogoń, przedzielające litery P. Z. pod tóm napis w trzech wierszach : GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE. a pod napisem tarcza herbowa Jastrzębiec, rozdzielająca rok 1580. — Litery P. Z. oznaczają podskarbiego koronnego Piotra Zborowskiego, herbu Jastrzębiec. — Trzygroszówka koronna, bardzo rzadka, jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 155. Tab. 15. Nr. 181.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, przedzielające koroną napis będący w około: STEPHAN. D. G. REX. PO.
S. O. Orzeł i pogoń obok siebie, pod któremi napis w czterech wierszach: GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE 1580. — Trzygroszówka koronna.
§.156. Tab. 15. Nr. 182
S. G. Popiersie, jak wyżej, w około napis rozdzielony: STEPHA. D. G. REN. PO.
S. O. Jak w §. 155. — Pomiędzy literami D. G. jest rybka, oznaczająca herb Głaubicz podskarbiego Jakóba Rokoszowskiego. — Trzygroszówka koronna, rzadka.
§.157. Tab. 15. Nr. 183.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, pod którym jest herb Głaubicz. W około napis: STEPHAN. D. G. — REN. POLO.
S. O. Liczba wartości III. pod którą orzeł i pogoń, a pod tym napij w czterech wierszach: GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE 15. J. R. 80. a pod napisem herb Głaubicz. Litery J. R. oznaczają Jakóba Rokoszowskiego herbu Głaubicz, podskarbiego koronnego. — Trzygroszówka koronna, bardzo rzadka, jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 158. Tab. 15. Nr. 184.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, przedzielające koroną napis będący w około; STEPIIĄN. D. G. REX. POL. M. D. L.
S. O. Tarcza herbowa Batorych, nad którą jest liczba wartości III, przedziela orla i pogoń, pod tern napis w czterech wierszach: GROS. ARG. TRIP. REG. POLONIAE. 15—82, liczbę roku rozdziela herb Przegonią podskarbiego koronnego Jana Dolskiego. — Trzygroszówka koronna, jest u mnie.
§ 159. Tab. 15. Nr. 185.
S. G. Jak na poprzedzającym, lecz odmiennego stempla.
S. O. Jak na poprzedzającym, lecz wyrazy poprzedzielane krzyżykami, a pod liczbą roku 1583 przedzieloną herbem Przegonią, są litery I. D. Jana Dolskiego, podskarb. koronn. — Trzygroszówka koronna; jest u mnie.
§. 160. Tab. 15. Nr. 186.
S. G. Jak w §. 159.
S. O. Jak w §. 1'59; lecz z literami G. H. myncarza Gobla. Są także trzygroszówki tegoż stempla z r. 1586 z literami myncarza N. H. oraz bez liter.
§. 161. Tab. 15. Nr. 187.
Trzygroszówka koronna z r. 1584, z tarczą herbową Przegonią podskarbiego koronn. Jana Dolskiego, i znakiem menicznym.
§. 162. Tab. 15. Nr. 188.
S. G. Popiersie z ramieniem zbrojne, ukoronowane, korona duża ozdobna przedziela napis będący w około: STEP. D. G. † REX. POLO.
S. O. Jak w §. 161. Trzygroszówka koronna z r. 1585, jest u mnie.
§. 163. Tab. 15. Nr. 189
Trzygroszówka koronna z r. 1586 z herbem Przegonią Jana Dulkiego podobnego stempla jak poprzedzająca, lecz korona wcale odmienna - Jest u mnie.
§. 161. Tab. 15. Nr. 190.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w około napis rozdzielonym STEP. D. G. REX. P. D. L. W tytule nie ma litery M. Magnus Dux Litvaniae.
S. O. Jak w Nr. 189. a pod napisem znaki myncarzy Gobla i Gonzala, przy których liczba roku nie jest wykończoną. Trojak koronny.
§. 165. Tab. 15. Nr. 191.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w obwodzie perłowym napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLONIAE.
S. O. Dwie tarcze obok siebie, z orłem i pogonią, nad któremi wznosi się korona, pod tarczami rybka, herb Glaubicz podskarbiego koronnego Jakóba Rokoszowskiego; w obwodzie perłowym napis przedzielony koroną: GROS. NO. (vus) REG. POLO. 1580. —- Grosz koronny bardzo rzadki.
§. 166.
S. G. Popiersie ukoronowane, w zbroi, w obwodzie napis: STEPHANA'S. D. G. REX. POLONIAE.
S. O. Tarcze z orłem i pogonią obok siebie, a nad niemi korona, u spodu tarcza herbowa Jastrzębiec, przedzielająca litery P. — Z. Piotra Zborowskiego tegoż herbu; w obwodzie napis: GROS. NO. REG. POLO. 15. 80. — W średnicy linii 11. — Grosz koronny odmiennego stempla.
§. 167.
S. G. Popiersie ukoronowane, w zbroi, w obwodzie napis: STEPBA, D. G. REX. POL. M. D. L.
S. O. Tarcze polska i litewska obok siebie, a pod niemi mała tarcza Batorych, nad tem wszystkiem wznosi się korona; w obwodzie napis: GROS. NO. REG. POLON- 1582. Pod tarczą Batorych, pomiędzy wyrazami w obwodzie jest herb Przegonią podskarbiego koronnego Jana Dolskiego, — w średnicy linii 11. — Grosz koronny.
§, 168.
S, G, Popiersie z brodą, ukorpnowane, w zbroi, W obwodzie napis: STEPHANUS. D. G. REX. POLOMAE †.
S. G. Ukoronowany orzeł polski, na piersiach którego jest ukoronowana tarcza Batorych, w obwodzie napis: GROSSUS. NO. REG. POLO. 1579. W średnicy cal 1. — Grosz koronny.
§. 169. Tab. 15. Nr. 192
S. G. Popiersie ukoronowane, w ozdobnej zbroi, w obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: STEPHAN. D. G. REX. POLO.Pod popiersiem przed wyrazem Rex jest herb Przegonią podskar. koron. Jana Dolskiego.
S. O. Orzeł polski, ukoronowany, na którego piersiach jest tarcza Batorych, w obwodzie perłowym napis: GROS. SIMP. REGNT. POLONL 84. pomiędzy dwoma liliowemi krzyżykami trójkąt, znak myncarza Gonzala. Grosz koronny z r. 1585, odmiennego stempla jak poprzedzający, jest w zbiorze Naczelnika Banku P. Segny.
§. 170. Tab. 16. Nr. 193.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w obwodzie perłowym napis przedzielony koroną: STEPHA. D. G. REX. POLO.
S. O. Orzeł polski ukoronowany, na którego piersiach tarcza Batorych; w obwodzie perłowym napis: GROS. NO. RE. POLO. 1. 5. 8. 0. W średnicy linii 8 ½ — Półgroszek koronny, wzięty z Joachima Groschen-Cabinet.
§. 171. Tab. 16. Nr. 194.
S. G. Tarcza herbowa Batorych, ukoronowana, w obwodzie napis: STEPHAN. D. G. REX. POLON †
S. O. Tarcze z orłem i pogonią obok siebie, nakryte koroną, a pod niemi herb Glaubicz podskarbiego Jakóba Rokoszowskiego; w obwodzie napis przedzielony koroną: SOLIDUS. REG. POL. 1580. — Szeląg koronny; jest u mnie.
§. 172. Tab. 16. Nr. 195
S. G. Cyfra S. ukoronowana, oznaczająca Stephanus, przedzielająca litery J. D. podskarbiego Jana Dolskiego, u spodu herb Przegonią tegoż podskarbiego; w obwodzie napis rozdzielony: ST. D. G. R. P. M. D. L. czyta się, Stephanus Dei Gratia Rex Poloniae Magnus Dux Lituaniae; dwa młotki na krzyż złożone, znak menniczny.
S. O. Tarcze polska i litewska ukoronowane, pod któremi tarcza herbowa Batorych, w obwodzie napis rozdzielony: SOLID. R. (egni) POLO. 86. Szeląg koronny z r. 1586, jest u mnie.
§. 173. Tab. 16. Nr.. 196.
S. G. Cyfra i znaki podskarbiego, jak na poprzedzającym, lecz ozdobniejsze, w obwodzie napis: STEPHA. D. G. REX. POL. M D. L.
S. O. Jak na poprzedzającym, lecz odmiennego stempla; w obwodzie SOLIDUS. REG. POLON. 1586. Szeląg koronny, jest u mnie.
§. 174. Tab. 16. Nr. 197.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, na zbroi płaszcz, w obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: STEPHA. D. G. REX. PO. M. D. LI.
S. O. Trzy tarcze zetknięte z sobą, tworzące trójkąt: polska, litewska, i Batorych, która rozdziela rok 1581, nad tarczami liczba wartości VI, nad którą wznosi się korona; w obwodzie napis: GROSS. ARGE. (ntei) SEX. M. D. LIT. U spodu pomiędzy wyrazami jest herb Leliwa podskarbiego litewskiego Jana Chlebowicza. — Sześciogroszówka litewska, jest u Czackiego, bardzo rzadka.
§. 175. Tab. 16. Nr. 198.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, okryte płaszczem, pod którą w obwodzie jest tarcza herbowa Lis Jędrzeja Sapiehy, woje: mścisławskiego, rządzcy mennicy; w obwodzie napis rozdzielony: STEP. D. G. REX. PO. M. D. LIT.
S. O. Tarcze polska i litewska obok siebie, pomiędzy któremi jest listek koniczyny, u spodu tarcza herbowa Batorych, rozdzielająca liczbę 85, nad tern wszystkiem wznosi się korona, pod którą jest liczba wartości VI; w obwodzie napis., rozdzielony: GROSS. ARGEN. SEX. M. D. LIT. — Sześciogroszówka litewska odmiennego stempla z r. 1585; jest u mnie.
§. 176. Tab. 16. Nr. 199.
S. G. Głowa ukoronowana, pod którą jest liczba wartości III. w pierścieniu, w około napis rozdzielony: STEP. D. G. REX. PO. M. D. LI.
S. O. Orzeł i pogoń, pod któremi napis w czterech wierszach: GROS. ARG. TRIP. M. D. LITVA. 15—80. liczbę roku przedziela tarcza Batorych. Trzygroszówka litewska, jest u mnie. Tego stempla jest także z r. 1586.
§. 177. Tab. 16. Nr. 200.
S. G. Głowa ukoronowana, w około napis: STEP. D. G. REX. PO. M. D. L. pod szyją pomiędzy wyrazami herb Leliwa podskarbiego litewskiego, Jana Chlebowicza
S. O. Liczba wartości HI. pod którą orzeł i pogoń, a jeszcze niżej tarcza Batorych przedzielająca rok 15—82, pod którym napis w trzech wierszach: GROS. ARG. TRIP. M. O. LIT. — Trzygroszówka litewska, jest u mnie; tegoż stempla jest z r. 1581.
§. 178. Tab. 16. Nr. 201.
S. G. Głowa ukoronowana, pod szyją herb Lis Jędrzeja Sapiehy, rządzcy mennicy, W około napis przedzielony: STEP. D. G. REX. PO. M. D. L.
S. O. Jak poprzedzająca, lecz z rokiem 1585. — Trzygroszówka litewska; jest u mnie.
§. 179. Tab. 16. Nr. 202.
S. G. Jak w §. 178. lecz głowa większa, herbu podskarbiego nie ma.
S. O. Jak w §. 177. lecz z rokiem 1586. — Trzygroszówka litewska odmiennego stempla.
§. 180. Tab. 16. Nr. 203.
S. G. Głowa ukoronowana, W obwodzie napis przedzielony koroną: STEP. D. G. REX. PO. M. D. LI.
S. O. Tarcze polska i litewska obok siebie, pod któremi mała tarcza Batorych, przedzielająca rok 1580, a nad tein Wszystkiem wznosi się korona rozdzielająca napis będący w obwodzie: GROSSES. MAG. DUC. LITVA Grosz litewski, bardzo rzadki.
§. 181.
S. G. Cyfra S. ozdobna, ukoronowana, w obwodzie perłowym napis: STEP. REX. POL. M. D. LIT.
S. O. Dwie tarcze u góry zetknięte z sobą, na jednej orzeł polski, a na drugiej pogoń, nad tarczami herb Batorych, a pod tarczami listek koniczyny, i napis w dwóch Wierszach: SOL. M. D. L. 1579. — W średnicy linii 9 ½ . Szeląg litewski, bardzo rzadki.
§. 182.
S. G. Cyfra S. ukoronowana, W środku której jest mały herb Batorych, w obwodzie napis: STEPHAN. D. G. REX. POL.
S. O. Tarcze polska i litewska, nad któremi korona, a pod tarczami herb Leliwa podskarbiego Jana Chlebowicza; w obwodzie napis: SOLlDUS. M. D. LIT. 1583. kwiatek. — W średnicy linii 9 ½ . — Szeląg litewski.
§. 183. Tab. 16. Nr. 204.
S. G. Jak poprzedzający.
S. O. Jak poprzedzający, lecz bez herbu podskarbiego, w miejscu którego jest kropka, z r. 1584. Szeląg litewski odmiennego stempla.
§. 184. Tab. 16. Nr. 205
S. G. Cyfra królewska S. R. (Stephanas Rex) połączona, ukoronowana, przedziela rok 15—78. a pod nią mała tarcza Batorych.
S. O. Pogoń, pod którą liczba wartości II. Podwójny denar litewski, jest u mnie.
§. 185. Tab. 16. Nr. 206.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, korona przedziela napis będący w obwodzie perłowym: STEPHAN. D. G. REX. POL. D.(ominus) P. (russiae). Pod popiersiem, w obwodzie pomiędzy wyrazami, jest tarcza z herbem Przegonią podskarbiego Jana Dolskiego.
S. O. Liczba wartości III. pod którą tarcza Batorych ukoronowana, mająca z prawej strony pogoń, a z lewej orla, przy których różyczki; pod tern napis w czterech wierszach: GROS. ARGEN. TRIP. TERRARUM. PRUS. 15—85. liczba roku rozdzielona trójkątem myncarza Gonzala. Trzygroszówka ziem pruskich, bardzo rzadka; jest w zbiorze Hr. Fr. P.
§. 186. Tab. 16. Nr. 207.
S. G. Cyfra S. ukoronowana, w środku której jest mała tarcza Batorych, w podwójnym obwodzie perłowym napis przedzielony koroną: STEPIIA. D. G. REX. POL. D.(ominus) P. (russiae); pod cyfrą w obwodzie między wyrazami herb Przegonią podskarbiego Jana Dolskiego.
S. O. Orzeł polski ukoronowany, mający na piersiach tarczę Batorych; w obwodzie perłowym napis: SOLIDUS. TERRARUM. PRUS. 84. pomiędzy dwoma liniowymi krzyżykami trójkąt Gonzala myncarza. — Szeląg ziem pruskich z r. 1584.
§. 187. Tab. 17. Nr. 208.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, korona o pięciu zębach, wąs długi, kołnierz wyłożony, na twarzy brodawka. W około napis nieco rozdzielony: STEPHAN. D. G. REX. POL. D.(ominus) PRUSS.
S. O. Napis w czterech wierszach: III. GROSS. AR. TRIP. CIVL GEDANENSIS. Pod tem na ozdobnej tarczy herb Gdańska rozdzielający rok 15—79, pod którym z prawej strony tarczy gałązka palmowa, a z lewej pierścień, znak braci Gbbel myncarzy. — Gdańska trzygroszówka, rzadka; jest u mnie.
§. 188. Tab. 17. Nr. 209.
S. G. Pól osoby J. Chrystusa, w sukience, w lewej ręce trzyma kulę ziemską, na której zatknięty krzyż, a prawą błogosławi, nad głową światło, w perłowym obwodzie napis rozdzielony głową: DEFENDE. NOS. CHRISTE.
S. O. Pod dużą koroną dwa krzyże, t: j: herb Gdańska rozdzielający rok 15—77; w perłowym obwodzie napis: GROSSUS. CIVI. GEDANENSIS.† — Grosz bity roku 1577, ze śreber kościelnych w czasie oblężenia Gdańska przez Stefana Batorego, gdy go to miasto nie chciało uznać królem.
§. 189. Tab. 17. Nr. 210.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w obwodzie perłowym napis przedzielony koroną: STEPHAN. D. G. REX. POL. D. (ominus) P. (russiae).
S. O. Jak na poprzedzającym, lecz z rokiem 1578. Grosz zwyczajny gdański.
§. 190. Tab. 17. Nr. 211.
S. G. Popiersie i napis jak w §. 189
S. O. Tarcza ozdobna, herbowa Gdańska, przedzielająca liczbę 7—9; na wierzchu tarczy zatknięta różczka palmowa; w obwodzie perłowym napis: GROSSUS. CIVI. GEDANENSIS., pierścień myncarzy braci Gobel. Grosz gdański z r. 1579, pięknego stempla.
§. 191. Tab. 17. Nr. 212.
S. G. Jak w §. 188.
S. O. Jak w §. 18 8. lecz napis w obwodzie: SOLIDUS. CIVI. GEDANENSIS. Szeląg gdański bardzo rzadki, za który płacą zip. 9. — Jest w zbiorach Seg. - P. P. — p. L.
§. 192. Tab. 17. Nr. 213.
S. G. Orzeł ziem pruskich; w obwodzie perłowym napis: STEPHAN. DEI. G. REX. POLONI †
S. O. Herb Gdańska bez tarczy, rozdzielający rok 15—78; w obwodzie perłowym napis: SOLIDUS. CIVI. GEDANENSIS. † — Szeląg gdański zwyczajny.
§. 193. Tab. 17. Nr. 214.
S. G. Orzeł ziem pruskich; w ozdobnym podwójnym obwodzie napis; STEPHAN. D. G. REX. POL. D.(ominus) PRUS. †
S. O. Ozdobna tarcza herbowa Gdańska, rozdzielająca rok 8—2, na wierzchu tarczy zatknięta różczka palmowa; w ozdobnym podwójnym ob- ! wodzie napis: SOLIDUS. CIVI. GEDANENSIS. pierścień myncarzy br. Gobel. — Szeląg gdański z r. 1582, pięknego odmiennego stempla.
§. 194.
S. G. Orzeł ziem pruskich.
S. O. Pod koroną dwa krzyże t. j. herb Gdańska, rozdzielający liczbę 8—0. To jest denar gdański, bardzo rzadki, z r. 1580. w średnicy linii 5 ½ jest u mnie. Takie denary bito już za Zygmunta I, i Zygmunta Augusta, jak to okazałem wyżej.
§. 195. Tab. 17. Nr. 215.
S. G. Popiersie zbrojne, ukoronowane, w około napis rozdzielony; STEP. D. G. REX. PO. D.(ux.) L.(ivomae).
S. O. Między dwoma gwiazdami liczba III, pod którą, herb miasta Rygi rozdzielający rok 15—83, a pod tern napis w czterech wierszach; GROS. ARG. TRIP. CIVI. RIGEN. Trzygroszówka rygska. Na takiejże trzygroszówce z r. 1586 liczba III. jest pomiędzy dwoma liliami.
§. 196. Tab. 17. Nr. 216.
S. G. Popiersie jak wyżej, w obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: STEPH. D. G. REX. PO. M. D. L.
S. O. Pod koroną tarcze polska i litewska, pod któremi rok 15—81 rozdzielony dwoma kluczami na krzyż złożonemi, oznaczającemi miasto Rygę; w obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: GROSSUS. CIVI. RIGENSIS. Grosz rygski, bardzo rzadki, jest w zbiorze Hr. Fr. P. — J. Z.
§. 197. Tab. 17. Nr. 217.
S. O. Popiersie zbrojne ukoronowane, zbroja i korona nie zwykłego kształtu; w obwodzie perłowym napis rozdzielony koroną: STEP: D: G: REX: PO: D: (ux) L: (iyoniae).
S. O. Herb miasta Rygi rozdzielający liczbę roku 8-3, u spodu pomiędzy dwoma gwiazdami liczba wartości I; w obwodzie perłowym napis: GROSSES. CIVITATIS. RIG. — Grosz rygski zwyczajny.
§. 198. Tab. 17. Nr. 218.
S. G. Cyfra królewska S. ukoronowana, w środku której jest tarcza Batorych; w obwodzie perłowym napis: STEP. D. G. REX. PO. D. L.
S. O. Tarcza herbowa, ozdobna, Rygi, rozdziela rok 8-2, w obwodzie perłowym napis: SOLIDUS. CIVI. RIGENSIS. lilia, znak myncarski. Szeląg rygski z r. 1582. — Mam także szelągi tego stempla bez liczby roku.
§. 199. Tąb. 17. Nr. 219.
S. G. Herb miasta Rygi; w obwodzie perłowym napis: CIVITATIS. RIGENSIS. pomiędzy wyrazami lilia myncarska.
S. O. Dwa klucze na krzyż złożone, rozdzielające rok 7—9, nad kluczami krzyż podwójny; w obwodzie perłowym napis: MONĘ. NO. ARGĘNTE. Szeląg rygski odmiennego stempla z r. 1579.